Całe życie miałam problem z wczesnym chodzeniem spać. Rodzice często się złościli, że już dawno po kolacji, a ja jestem małym wulkanem energii. Jednak nie wynikało to tylko i wyłącznie z mojego temperamentu. W naszym domu codziennie do śniadania i kolacji podawano mocną czarną herbatę. Jak powszechnie wiadomo, czarna herbata zawiera dużo kofeiny (teiny) i działa pobudzająco.
Herbata jest bogata w kofeinę, jednak działa ona nieco inaczej niż ta z kawy, ale wciąż jest to kofeina. Dla mojego młodego wówczas organizmu była to wystarczająca dawka, żeby przez kilka najbliższych godzin w głowie była mi tylko zabawa i budowanie fortów, a nie udanie się do krainy Morfeusza.
Czarna herbata
Herbatę u nas piło się przy innych okazjach: na przykład jak wracaliśmy z sanek, to najpierw trzeba było zdjąć wszystkie mokre ubrania i chować się pod kocem z kubeczkiem bursztynowego naparu, a przyjemne ciepło powoli rozlewało się po całym ciele.
Czarna herbata działa rozgrzewająco i jest idealna na ciemne, zimowe popołudnia. Oprócz tego dobrze wpływa na układ pokarmowy. Pomaga przy zatruciach, po zjedzeniu ciężkiego posiłku najlepiej wypić czarną herbatę
– na ból brzucha, jak mawiała babcia, najlepsza jest gorzka czarna herbata.
Podczas jej dłuższego parzenia wytrąca się duża ilość tanin, które odpowiadają za korzystny wpływ, jaki czarna herbata wywiera na układ pokarmowy. Jednak to nie jedyna ich funkcja. Obniżają one również ciśnienie, mają dobroczynny wpływ na układ krwionośny oraz serce (działają przeciwmiażdżycowo).
Poza taninami znajduje się w niej, między innymi, fluor, który chroni zęby przed próchnicą i antyoksydanty, posiadające zdolność wyłapywania wolnych rodników, czyli niesparowanych cząsteczek lub atomów, odpowiedzialnych za przyspieszenie procesu starzenia się, a nawet rozwój raka.
Czarna herbata ma również właściwości pobudzające, zawiera bowiem kofeinę. Zawartość kofeiny w czarnej herbacie zależy od wielu różnych czynników: ilości suszu użytego na porcję, temperatury wody, ale przede wszystkim – czasu parzenia. EFSA podaje, że porcja czarnej herbaty, parzonej 3–5 minut zawiera ok. 40–45 mg kofeiny, natomiast herbata parzona do minuty – już połowę mniej tego związku.
Jeśli zastanawiacie się jaka herbata będzie najlepsza na odchudzanie, to z pewnością każda zawierająca kofeinę będzie wspomagaczem tego procesu. Kofeina zwiększa wydatek energetyczny organizmu i stymuluje proces rozkładania się tkanki tłuszczowej w celu wytworzenia energii, co może być wsparciem procesów odchudzających, ale z pewnością nie podstawą samej diety. Czarna herbata na odchudzanie będzie zatem pomocnym uzupełnieniem waszego dietetycznego menu.
Wiele osób robi okłady z fusów herbaty na opuchnięte oczy. Można też moczyć stopy w naparze, gdyż ma on działanie antybakteryjnie (tylko prosimy nie podawać później tej herbaty gościom, przyp. red.). Oprócz tego wrzucenie torebki z herbatą do butów może pomóc pozbyć się z nich nieprzyjemnego zapachu.
Zielona herbata
Zielona herbata ma właściwości bakteriobójcze i wiele osób korzysta z tej jej cechy podczas walki z trądzikiem. Podobnie jak czarna, reguluje pracę układu pokarmowego i krwionośnego, zawiera fluor oraz duże ilości antyoksydantów. Jest to najbardziej “surowa” forma herbaty, dlatego zawiera też bogactwo witamin B, C oraz E. Dawniej pili ją głównie mnisi, aby łatwiej móc się skupić na medytacji, gdyż świetnie wspomaga koncentrację. Dzięki swojemu działaniu wychładzającemu jest idealna na lato. Działa moczopędnie, co pomaga w oczyszczeniu nerek. Pozbywa się z całego organizmu toksyn, także tych, które pojawiły się wskutek zanieczyszczonego powietrza lub palenia papierosów.
W dzisiejszych czasach popularność zyskuje głównie ze względu na swoje działanie sprzyjające odchudzaniu. Przyspiesza metabolizm i wspomaga przemianę materii, usuwając jej zbędne produkty.
Czerwona herbata
Jeśli już mowa o herbacie wspomagającej odchudzanie, nie można nie wspomnieć o czerwonej, czyli pu-erh. Jest ona najczęściej stosowana w tym celu, gdyż działa jeszcze lepiej niż zielona. Pomaga kontrolować masę ciała, hamuje powstawanie tkanki tłuszczowej i ogranicza wchłanianie tłuszczu z pożywienia. Zawiera sporo białka, ale też fluor, mangan i wapń. Oczywiście należy pamiętać, że herbata ta wspomaga i przyspiesza odchudzanie, ale nie zrobi tego za nas.
Kolejna jej bardzo ważna, a mało rozpowszechniona cecha: oczyszcza krew usuwając toksyny z ciała, również te pojawiające się podczas rozkładu alkoholu w organizmie. Zmniejsza otłuszczenie organów (zwłaszcza wątroby), co usprawnia ich działanie, a także obniża poziom cholesterolu we krwi. Pu-erh jest świetny na odchudzanie, na kaca, na oczyszczenie organizmu, na wzmocnienie odporności, poprawę pamięci oraz koncentracji, a do tego ma działanie antyalergiczne. Jest pomocny również w leczeniu reumatyzmu i cukrzycy.
Biała herbata
Biała herbata ma podobne właściwości, co wcześniej wymienione – w końcu to ta sama roślina. Wyróżnia ją jednak największa ze wszystkich herbat ilość antyoksydantów, dzięki czemu najmocniej spowalnia procesy starzenia i zapobiega zachorowaniu na raka.
Mimo bardzo delikatnego smaku, szacuje się również, że białe herbaty (zwłaszcza te pączkowe) mają najwięcej kofeiny. Nie znaczy to oczywiście, że każda biała herbata będzie mocniejsza w działaniu niż jakakolwiek inna. Zawartość kofeiny w białej herbacie szacuje się na średnio 67-68 mg na szklankę naparu. Przyjmuje się, że najwięcej kofeiny mają herbaty czarne oraz białe, a jednak badania wykazały, że najmocniejsza jest japońska zielona herbata Gyokuro. Indywidualne właściwości herbaty są bowiem zależne nie tylko od “koloru”, ale wpływ na nie ma cały szereg różnych czynników, jak chociażby zawartość minerałów w glebie, na której jest uprawiana.
Jeśli jednak nie dysponujemy akurat Gyokuro, spokojnie możemy wypić napar białej herbaty i spodziewać się pobudzenia oraz poprawy koncentracji. Podobnie do herbat zielonych zawiera dużo witaminy C, zapobiega miażdżycy i pomaga zmniejszyć stres.
Lata dzieciństwa mam już dawno za sobą, a jednak nadal zdarza mi się, na skutek spożycia herbaty przed snem, zachowywać aktywność do późnych godzin nocnych. Teraz jednak robię to w pełni świadomie. Warto posiadać wiedzę na temat właściwości różnych rodzajów herbat, choćby tylko po to, by pozwolić sobie na odpoczynek wtedy, kiedy tego potrzebujemy, zamiast pobudzać się dodatkowo przed snem. Efekt energetyzujący przyda się o świcie!
