Rodzaje ekspresów do kawy – sprawdźmy, czym się od siebie różnią!

Wstajesz i powolnym krokiem zmierzasz do kuchni, sięgasz po ulubione ziarna i kawowy sprzęt. „Ah, gdyby ktoś zrobił tą kawę dla mnie, za mnie…” – myślisz. Ano jest to możliwe! Tym porannym pomocnikiem może się stać ekspres do kawy. Ekspres, który nie jedno ma imię.

Na co mi ekspres? Po co to komu?

Urządzenie do parzenia kawy, niezależnie od jego rodzaju, jest w stanie przyśpieszyć przygotowywanie czarnego napoju – cały proces parzenia, a zawłaszcza jego powtarzalność, leży po stronie maszyny. Odpowiednio potraktowany ekspres odwdzięczy się pysznie smakującą kawą za każdym razem. Po co więc kupować taki sprzęt? Powodów jest wiele więc zanim podejmiesz decyzję o zakupie, zobacz jakie są kategorie ekspresów i co można znaleźć w tym zautomatyzowanym świecie konstrukcji do parzenia kawy.

Full automat, czyli szybka czarno-biała kawa

Ekspresy automatyczne bardzo ułatwiają codzienne parzenie kawy i są uodpornione na poranne wpadki niewyspanego człowieka – ich obsługa jest dziecinnie prosta. Nie ma jednak nic za darmo, ekspres przejmując na siebie większość odpowiedzialności, potrzebuje inwestycji w swoją konstrukcję, dlatego chcąc udomowić maszynę, która wyprodukuje esencjonalne espresso i kawy mleczne, musimy wydać minimum 2 tys. złotych. Będzie to jednak sprzęt, który posłuży nam przez wiele lat, dostarczając aromatycznej „małej czarnej” albo też „dużej białej”, gdy tylko tego potrzebujemy.

W budowie ekspresów automatycznych zawiera się młynek, który mieli tyle kawy ze zbiornika na ziarna, ile potrzeba do przygotowania wskazanej ilości kawy. Wiele z ekspresów posiada regulację stopnia mocy/wyrazistości przygotowywanej kawy, jak i możliwość wyboru napoju mlecznego, który chcemy uzyskać. Dla automatycznego baristy nie będzie więc problemem zaserwowanie nam americano, espresso doppio, cappuccino, latte macchiato czy innego napoju na bazie kawy i mleka. To drugie znajduje się w specjalnie wydzielonym pojemniku, z którego ekspres pobiera odpowiednią ilość do konkretnego napoju. Ekspres automatyczny wymaga więc dokładnego czyszczenia – zwłaszcza system spieniania mleka. Na szczęście w większości przypadków wszystko jasno jest wskazane w instrukcji obsługi i nie powinno stanowić dla nikogo większych trudności.

Jak przebiega zaparzanie kawy w automatycznym ekspresie ciśnieniowym?

Najczęściej całość ogranicza się do podstawienia naczynia i naciśnięcia kilku przycisków, czasem jednego. Kombinacja rurek, pomp, młynka, itd. – wszystko to jest ukryte poza wzrokiem konsumenta, aby niepotrzebnie nie niepokoić go zbędnymi szczegółami. Wśród rodzajów ekspresów automatycznych można najczęściej znaleźć te sprzężone z systemem spieniania mleka, co oszczędza czas jak i nie wymaga nabywania specjalnych umiejętności. Ot po prostu klikamy i pyszną kawę rano mamy. Prosto i przyjemnie.

Dla kogo jest ten ekspres?

Dla zabieganych, potrzebujących porannej kawy aby z energią ruszyć przeciw wyzwaniom codzienności. Przyda się również w biurze, domu, w którym często goszczą… goście, jak i u wielbicieli kawy pijących kilka filiżanek kawy dziennie.

Kolbowe ekspresy czyli kawiarnia w domu

Ekspresy kolbowe stanowią swojego rodzaju kalkę ekspresów widywanych w kawiarniach. Ich konstrukcja zdaje się być małą wersją kawiarnianej bestii – serca wszelkich kaw serwowanych przez wykwalifikowanych baristów. Taka udomowiona wersja wymaga okrojonej wiedzy i pewnej części baristycznych umiejętności. Będzie to więc idealny wybór dla osób chcących uczyć się parzenia kawy oraz poszerzających swoją wiedzę i umiejętności w serwowaniu kawy. W tych urządzeniach system mleczny jest samoobsługowy. Co oznacza tyle, że spienianie mleka odbywa się po stronie domowego coffee geeka. Wszystko to za pomocą dyszy do spieniania.

Ceny ekspresów kolbowych zaczynają się od niższych niż w przypadku ekspresów automatycznych (już za niecałe 1.5 tys. zł mamy porządny ekspres!), ze względu na prostszą technicznie budowę, ale sięgają kwot przeszło 30-tysięcznych, np. za legendarne konstrukcje osławionej „LaMy”. W tym rodzaju ekspresów możemy dużo eksperymentować z finalnie uzyskiwanym napojem – możemy zmieniać ilość, czyli dozę kawy, zmianie ulec może również ilość wody na parzenie wstępne, tzw. „preinfuzję” oraz stopień ubicia kawy tamperem – ciężkim rodzajem „przycisku” do ubijania kawy w kolbie. Każda z tych poszczególnych regulacji pozwoli uzyskać inaczej smakującą kawę – witaj świecie nieskończenie różnych doznań sensorycznych. Czyszczenie odbywa się na bieżąco – po każdym parzeniu kawy lub ciągu parzeniu kaw z rzędu.

Jak przebiega zaparzanie kawy w kolbowym ekspresie ciśnieniowym?

Po wybraniu odpowiedniego sitka, czyli pojemnika na zmieloną kawę, umieszczenia w nim kawy i zadokowania całości w ekspresie zaczyna się parzenie. Waga do odmierzania zmielonej kawy jak i „uzysku”, czyli kawy zaparzonej w filiżankach, może okazać się niezwykle użyteczna. Następnie w dzbanku do spieniania mleka, jeśli chcemy przygotować wersję mleczną kawy, za pomocą dyszy spienia się mleko, które wirując nabiera jogurtowo-kremowej konsystencji. Tak przygotowane składniki można łączyć techniką latte-art’u. Ekspres kolbowy jest więc idealny dla osób lubiących „zabawę” z kawą, testowanie i przede wszystkim świadomą naukę coraz to lepszego traktowania brązowych ziaren aby wycisnąć, pod ciśnieniem rzecz jasna, to, co w nich najlepsze.

Dla kogo jest ten ekspres?

Dla kawowych entuzjastów, coffee geeków, baristów i wszystkich osób chcących szlifować zdolności przygotowywania espresso i kaw mlecznych na jego bazie.

Ekspres przelewowy, czyli ułatw sobie alternatywy

Miłośnicy kaw alternatywnych i wszelkich ręcznych urządzeń przelewowych mierzą się z jednym z największych wyzwań – z czasem. Przygotowanie takiej kawy trwa od kilku do kilkunastu minut, w zależności od stosowanej automatyki, posiadania młynka elektrycznego czy czajniczka z regulacją temperatury. Tutaj z pomocą przychodzą ekspresy przelewowe, które ze zmielonych ziaren przygotowują dużą ilość filtrowanej kawy – niektóre nawet zawierają w swojej konstrukcji wbudowany młynek (sic!). Przy swojej prostocie konstrukcyjnej są również najtańszymi urządzeniami opisywanymi w tym artykule (z drobnym wyjątkiem, o którym na końcu). Już w okolicach 300 zł jesteśmy w stanie stać się właścicielami jednej z tych niepozornych bestii.

Ekspresy przelewowe parzą różną ilość kawy – w zależności od wybranego rodzaju ekspresu. Przeważnie wartość ta waha się od 0,5L do nawet 3L. Na co mi tyle kawy? – mógłby ktoś zapytać. Po co parzyć 1L kawy dla jednej osoby? Trafne pytanie ale i tutaj pojawia się rozwiązanie. Holenderski producent ekspresów Moccamaster wyprodukował wersję Cup-One zaparzającą 300 ml kawy na raz, czyli porcję idealną… na 1 raz właśnie. Czyszczenie takich ekspresów jest bajecznie proste i najczęściej ogranicza się do umycia/przepłukania górnego zbiornika do zaparzania kawy jak i dzbanka na gotowy napój.

Jak przebiega zaparzanie kawy w ekspresie przelewowym?

Po umieszczeniu filtra oraz zmielonej kawy w górnej części urządzenia, urządzenie przejmuje inicjatywę i osobiście nadzoruje proces parzenia dozując porcje wody na kawę, aby ta wyszła pyszna, aromatyczna i powtarzalna w smaku. W te kilka minut możemy otrzymać wysoko kofeinowy kubek ciepłej kawy, idealnej do śniadania lub też do zabrania ze sobą „na wynos” w termosie bądź w kubku termicznym. Wiele z ekspresów posiada podgrzewany spód, dzięki któremu zaparzając kawę przy pobudce będziemy mogli się nią delektować w optymalnej temperaturze przez cały długi, leniwy poranek.

Dla kogo jest ten ekspres?

Dla wielbicieli kaw przelewowych, filtrowanych, chcących nieco zautomatyzować proces parzenia. Sprawdzi się również u „kawowych pijawek” lubiących wypić pół litra kawy przed południem.

A może… kapsułki?

Ekspres na kapsułki kojarzy zdecydowana większość osób pijących kawę. Zalety – proste i szybkie użytkowanie oraz niskie koszty samego urządzenia (te w promocji można kupić za niecałe 100 zł), które wyrównują przeważnie wysokie koszty samych kapsułek – tutaj zdecydowana wada tego urządzenia. Od pewnego czasu na rynku pojawia się coraz więcej kapsułek z kawą wysokiej jakości – może to być dobre rozwiązanie dla osób, które chcą minimalnie mało czasu poświęcić na przygotowanie „małej czarnej”. Na szczęście wersje z wyższej jakości kawą, często idą w parze z biodegradowalną wersją samych jednorazowych kapsułek. Należy tylko pamiętać, że wersje mleczne kaw z ekspresów kapsułkowych to najczęściej mieszanka kawy z mlekiem w proszku, które nie dorównuje standardowej, płynnej wersji „zabielacza”. Ekspres na kapsułki nie wymaga czyszczenia – całość ogranicza się do wylania/opłukania zbiornika na wodę.

Jak wygląda przygotowanie kawy w ekspresie na kapsułki?

Wkładamy kapsułkę do szufladki, podkładamy kubek i wciskamy przycisk. Szybko i prosto. Czy najsmaczniej? To zależy od użytej kawy, a tą można znaleźć dobrej jakości jak i przeciętnej.

Dla kogo jest ten ekspres?

Dla wszystkich zabieganych, którzy kawę traktują jako drobny element życia. Polubią go wszyscy ci, którzy od mycia i czyszczenia woleli by chodzenie po rozżarzonych ziarnach kawy.

Podsumowanie

Który ekspres jest dla Ciebie? Który z nich współgrałby z twoim stylem życia? Spróbuj odpowiedzieć sobie na te pytania po przeczytaniu powyższego artykułu. Ekspresy nie są dla wszystkich, ale ułatwiają codziennie zaparzanie kawy, zwłaszcza jeśli w danym miejscu kawę pije kilka osób. Ekspres docenią osoby stawiające pierwsze kroki w świecie kawy, również kawy wysokiej jakości. Stanowią one jednocześnie remedium dla zawodowych baristów, którzy po „dniówce” chcieliby napić się kawy bez poświęcania zbyt wiele czasu na jej przygotowywanie – oddając filiżankę w „ręce” automatu. Dla każdego – coś innego.